کالای متروکه چیست ؟

کالای متروکه به اقلامی گفته می‌شود که به دلایل مختلفی در گمرک باقی‌مانده و صاحبان آن‌ها در مدت زمان معین برای ترخیص اقدام نکرده‌اند. این کالاها ممکن است شامل محصولات مصرفی، صنعتی، مواد اولیه یا تجهیزات باشد که به دلایلی همچون مشکلات مالی، اسناد ناقص، یا عدم توجه به قوانین واردات و صادرات، در انبارهای گمرک باقی مانده‌اند.

دلایل متروکه شدن کالاها

کالاهای متروکه می‌توانند به دلایل مختلفی در گمرک بمانند. برخی از این دلایل عبارت‌اند از:

1. مشکلات مالی:

اگر صاحب کالا نتواند هزینه‌های مربوط به گمرک، مالیات یا عوارض ترخیص را پرداخت کند، کالا در گمرک باقی می‌ماند.

2. نقص در مدارک:

مدارکی مانند بارنامه، گواهی مبدا، یا مجوزهای وارداتی ممکن است ناقص باشند یا به موقع ارائه نشوند.

3. مشکلات حقوقی یا قانونی:

• واردات کالاهایی که با قوانین گمرکی یا تجارت خارجی مغایرت دارند.
• تحریم‌ها یا تغییرات در قوانین تجاری.

4. تأخیر در حمل‌ونقل:

مشکلات در زنجیره تأمین، تأخیر در حمل کالا از مبدأ یا مقصد، و عدم هماهنگی بین واردکننده و گمرک می‌تواند باعث بروز این مشکل شود.

5. عدم آگاهی از قوانین گمرکی:

واردکنندگانی که با قوانین واردات و صادرات کشور مقصد آشنا نیستند، ممکن است در تکمیل فرآیندهای ترخیص با مشکل مواجه شوند.
گاهی تأخیر در حمل و نقل یا هماهنگی نادرست بین واردکننده و گمرک باعث متروکه شدن کالا می‌شود.

مراحل تبدیل کالا به کالای متروکه

1. انبار شدن در گمرک:
   پس از ورود کالا به گمرک، یک مهلت قانونی (معمولاً بین 2 تا 6 ماه بسته به نوع کالا) برای ترخیص تعیین می‌شود.
2. اعلام به صاحب کالا:
   اگر صاحب کالا در مهلت مقرر اقدام نکند، گمرک به واردکننده یا نماینده او اطلاع می‌دهد.
3. انتقال به سازمان اموال تملیکی:
   پس از اتمام مهلت قانونی، کالا به سازمان اموال تملیکی منتقل می‌شود تا در مورد آن تصمیم‌گیری شود.

سرنوشت کالاهای متروکه

کالاهای متروکه بسته به نوع و شرایط‌شان توسط سازمان اموال تملیکی به روش‌های زیر مدیریت می‌شوند:

1. حراج عمومی:

کالاهایی که شرایط فروش دارند، در مزایده‌ها و حراج‌های عمومی به فروش می‌رسند.

2. امحاء:

کالاهایی که غیرقابل مصرف، مضر برای محیط زیست، یا مغایر با قوانین بهداشتی و ایمنی باشند، معدوم می‌شوند.

3. عرضه به بازار داخلی یا صادرات:

برخی از کالاهای متروکه که استانداردهای لازم را دارند، در بازار داخلی عرضه می‌شوند یا به کشورهای دیگر صادر می‌گردند.

4. استفاده دولتی:

کالاهایی مانند تجهیزات پزشکی یا کالاهای استراتژیک ممکن است برای استفاده در بخش دولتی تخصیص داده شوند.

تأثیرات متروکه شدن کالا بر تجارت

کاهش بهره‌وری زنجیره تأمین:
متروکه شدن کالا باعث ایجاد تأخیر در عرضه به بازار و بر هم خوردن زنجیره تأمین می‌شود.

ضرر مالی:
صاحبان کالا هزینه‌های سنگینی را بابت نگهداری کالا در انبارهای گمرک متحمل می‌شوند.

کاهش اعتبار تجاری:
واردکنندگان ممکن است به دلیل مشکلات در تأمین کالا، اعتبار خود را نزد شرکای تجاری از دست بدهند.

تأثیرات متروکه شدن کالا بر تجارت

کاهش بهره‌وری زنجیره تأمین:
متروکه شدن کالا باعث ایجاد تأخیر در عرضه به بازار و بر هم خوردن زنجیره تأمین می‌شود.

ضرر مالی:
صاحبان کالا هزینه‌های سنگینی را بابت نگهداری کالا در انبارهای گمرک متحمل می‌شوند.

کاهش اعتبار تجاری:
واردکنندگان ممکن است به دلیل مشکلات در تأمین کالا، اعتبار خود را نزد شرکای تجاری از دست بدهند.

نتیجه‌گیری

کالای متروکه یکی از چالش‌های جدی در تجارت بین‌الملل است که می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. با مدیریت صحیح فرآیندهای واردات، آگاهی از قوانین گمرکی و استفاده از خدمات مشاوره‌ای حرفه‌ای، می‌توان از بروز این مشکلات جلوگیری کرد و تجارت را به شکلی روان و سودآور ادامه داد.